Rắc Co

Linh kiện rắc co ống thép là phụ kiện nối ống thép dạng ren dùng để kết nối hai đoạn ống với nhau một cách chắc chắn, dễ tháo lắp để bảo trì hoặc sửa chữa mà không cần cắt ống. Chúng thường được làm từ thép carbon mạ kẽm để tăng độ bền và khả năng chống ăn mòn, được sử dụng rộng rãi trong nhiều hệ thống đường ống công nghiệp và dân dụng. 

Cấu tạo:

Rắc co thép thường gồm ba phần chính: 

1. Hai đầu nối (bộ nối đực và bộ nối cái): Là hai bộ phận sẽ được vặn vào đường ống. 
2. Đai nối (đai ôm): Nằm giữa hai đầu nối, giữ áp lực để siết chặt hai bộ phận này lại, đảm bảo kết nối kín nước và chắc chắn. 
3. Gioăng (vòng đệm): Nằm giữa hai đầu nối để làm kín mối nối. 

Đặc điểm và ưu điểm:

• Chất liệu: 

  Chế tạo từ thép carbon, thường được mạ kẽm để tăng tuổi thọ và khả năng chống gỉ sét. 

• Chịu áp lực cao: 

  Chất liệu thép giúp phụ kiện chịu được áp lực lớn. 

• Dễ lắp đặt và tháo lắp: 

  Kết nối dạng ren tiện lợi, không đòi hỏi kỹ thuật hàn phức tạp. 

• Tiết kiệm chi phí: 

  Giá thành hợp lý, tuổi thọ lâu dài giúp giảm chi phí bảo trì. 

• Linh hoạt: 

  Có thể dùng để nối các đường ống có kích thước khác nhau. 

Ứng dụng: 

• Bảo trì hệ thống: 

  Gắn sau van, đồng hồ đo lưu lượng để thuận tiện tháo lắp khi cần bảo dưỡng.

• Kết nối thiết bị: 

  Nối đường ống với bồn chứa, bình áp lực hoặc các thiết bị đầu cuối.

• Hệ thống công nghiệp: 

  Ứng dụng trong nhà máy chế biến, xử lý nước, hệ thống bơm nước, PCCC, HVAC và các nhà máy thủy điện, nhiệt điện.

Rắc co là gì?

Để mỗi hệ thống có thể hoạt động hiệu quả và mang lại năng suất cao, bên cạnh các loại van công nghiệp phục vụ nhu cầu đóng mở để ngăn chặn và vận chuyển lưu chất thì các loại phụ kiện đường ống cũng có vị trí vô cùng quan trọng.

Phụ kiện đường ống có rất nhiều loại, bên cạnh co, măng sông, bầu, thập, tê… thì rắc co cũng là một phụ kiện phổ biến và được ứng dụng vô cùng rộng rãi. Chúng có chức năng kết nối hai đường ống riêng biệt có cùng kích thước hoặc khác kích thước lại với nhau, tạo nên một mối nối vững chắc, giúp lưu chất lưu thông qua rắc co dễ dàng mà không bị cản trở, không bị rò rỉ ra bên ngoài.

Rắc co được chế tạo từ nhiều loại vật liệu như inox, đồng, thép, gang, nhựa… Mỗi loại sẽ có những tính chất riêng biệt khác nhau, thích hợp với từng loại lưu chất khác nhau. Nhưng nhìn chung, chúng đều có khả năng chống chịu tốt, hoạt động ổn định trong nhiều điều kiện môi trường, chịu nhiệt và chịu ăn mòn tốt.

Phương thức kết nối chủ yếu của rắc co là nối ren, rất phù hợp với những đường ống có kích thước nhỏ và những hệ thống cần thường xuyên tháo lắp để bảo dưỡng, sửa chữa, vệ sinh. Ngoài ra, không giống như các loại phụ kiện được đúc nguyên khối khác, rắc co được thiết kế với những bộ phận có thể tách rời, điều này giúp mối nối được tháo ra dễ dàng và tùy chỉnh kích thước kết nối với từng đường ống khác nhau.

Ngày nay, rắc co được ứng dụng rất nhiều trong các đường ống của hệ thống cấp thoát nước, các hệ thống dẫn nước dân dụng, hộ gia đình, hệ thống phòng cháy chữa cháy, ngành công nghiệp hóa chất, lọc hóa dầu, các hệ thống khí nóng, hơi nén…

Cấu tạo của rắc co

Rắc co là một loại phụ kiện có thiết kế nhỏ gọn nên các bộ phận cấu tạo cũng vô cùng đơn giản, bao gồm 3 phần chính: Bộ nối đực, bộ nối cái và đai ốc.

• Bộ nối đực, bộ nối cái: Được thiết kế các vòng ren để vặn siết và kết nối vào các đường ống.
• Đai ốc: Nằm giữa bộ nối đực và bộ nối cái, có chức năng kết nối hai bộ phận này lại với nhau, có nhiệm vụ siết chặt để tạo nên một mối nối vững chắc, không có kẻ hở, ngăn chặn rò rỉ lưu chất ra bên ngoài gây thất thoát.
• Ngoài ra, còn gioăng làm kín: Thường được làm bằng cao su có độ đàn hồi cao như EPDM, NBR…, được chèn vào vị trí giữa đai ốc và hai bộ nối để tạo ra khả năng đóng kín tốt nhất.

Thông số kỹ thuật của rắc co

Rắc co có rất nhiều loại, mỗi loại sẽ có những thiết kế, chất liệu và tính chất khác nhau. Tuy nhiên, để các bạn có cái nhìn rõ hơn về loại phụ kiện này, dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp đến bạn thông số kỹ thuật chung của chúng:

• Kích thước: DN15 – DN100
• Chất liệu: Inox, gang, đồng, thép, nhựa
• Kiểu kết nối: Nối ren
• Nhiệt độ làm việc: Tối đa 180 độ C
• Áp lực làm việc: PN16
• Môi trường làm việc: Chất lỏng, khí, hơi
• Bảo hành: 12 tháng

Nguyên lý hoạt động của rắc co

Mỗi rắc co sẽ có một bộ nối đực, một bộ nối cái và một đai ốc kết nối. Trên các bộ nối đực và bộ nối cái đều được thiết kế các vòng ren ở bên trong hoặc bên ngoài tùy theo nhu cầu sử dụng và kích thước đường ống.

Khi muốn lắp đặt phụ kiện, người vận hành chỉ cần lắp các đầu ren vào các đường ống hệ thống, sau đó đặt hai đầu nối đực và cái lại gần nhau và nằm bên trong đai ốc. Lúc này, chúng ta chỉ cần siết chặt đai ốc cho đến khi thật chặt là có thể hoàn thành. Phương thức kết nối này vô cùng bền vững nên hoàn toàn không xảy ra hiện tượng rò rỉ.

Quá trình tháo lắp rắc co cũng vô cùng đơn giản, nếu muốn tháo toàn bộ phụ kiện để bảo trì hay vệ sinh đường ống, chỉ cần vặn siết hai đầu ren của bộ nối đực và bộ nối cái ra khỏi đường ống. Nếu muốn tháo rời rắc co để kiểm tra, chỉ cần tác động lực vào phần đai ốc bên ngoài, lúc này phần ren sẽ mở, tách rời bộ nối đực và bộ nối cái thành hai phần.

Phân loại rắc co

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại rắc co, mỗi loại sẽ thích hợp với từng điều kiện môi trường cũng như các quy mô hệ thống khác nhau. Chính vì vậy, để mang đến hiệu quả làm việc tốt nhất, người sử dụng cần lựa chọn được những sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng. Dựa vào một số tiêu chí, rắc co được chia thành các loại sau:

Phân loại theo cấu tạo

Dựa vào cấu tạo, rắc co được chia thành 2 loại chính: Rắc co ren trong và rắc co ren ngoài.

• Rắc co ren trong: Các vòng ren được thiết kế ở phía bên trong của đầu nối đực và đầu nối cái, ứng dụng cho các đường ống có đường kính nhỏ hơn rắc co.
• Rắc co ren ngoài: Các vòng ren được thiết kế ở bên ngoài của hai đầu nối đực và đầu nối cái, được dùng để lắp đặt với các đường ống có đường kính lớn hơn rắc co.

Phân loại theo chất liệu

Dựa vào vật liệu sản xuất, rắc co được chia thành các loại sau: Rắc co inox, rắc co thép, rắc co đồng, rắc co nhựa, rắc co kẽm.

1. Rắc co inox

Inox được xem là loại vật liệu cao cấp và có tính chất cơ học tốt nhất trong các loại vật liệu được dùng để chế tạo thiết bị, phụ kiện công nghiệp. Inox sản xuất rắc co thường là inox 304, thành phần chính của chúng chứa nhiều niken và crom nên có độ bền tương đối cao, khả năng làm việc ổn định trong môi trường có áp lực lớn. Đặc biệt là khả năng chống ăn mòn, chống nhiễm từ và oxy hóa tốt, đồng thời chịu được môi trường có điều kiện khắc nghiệt với nhiệt độ và áp suất cao.

Bên cạnh đó, rắc co inox còn có tính thẩm mỹ tương đối cao, có thể sử dụng trong một thời gian nhưng vẫn bóng đẹp, không bị bong tróc hay bám bụi bẩn. Mặt rắc co trơn láng cũng giúp thiết bị được sử dụng thoải mái trong môi trường lưu chất sạch mà không bị nhiễm kim loại, thích hợp sử dụng trong các dây chuyền sản xuất lương thực, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, hóa chất, luyện kim, phòng nghiên cứu vi sinh…

Bởi những tính năng tuyệt vời mà chúng mang đến, rắc co inox thường sẽ có giá thành cao hơn các loại vật liệu khác. Tuy nhiên, đây vẫn là một loại phụ kiện giá rẻ nên quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng.

2. Rắc co thép

Thép được sử dụng thường là thép mạ kẽm hoặc thép cacbon. Loại vật liệu này cũng có các tính năng vượt trội như rắc co inox. Chúng có độ cứng tốt, giúp van hoạt động hoàn toàn ổn định mà không bị rò rỉ hay nứt vỡ khi xảy ra va đập mạnh hoặc rung lắc trong quá trình hoạt động.

Bên cạnh đó, thép có thể chịu được nhiệt độ tương đối cao, lên đến 180 độ C nên thích hợp với các loại lưu chất nóng. Rắc co thép thường được ứng dụng trong môi trường chất lỏng, khí, hơi, ngoài ra có thể sử dụng cho các loại lưu chất có dạng sệt nhão hoặc bột. Tuy nhiên, khả năng kháng axit tương đối kém.

Bên cạnh phương thức nối ren, người ta cũng có thể sử dụng phương thức nối hàn cho rắc co thép. Trong đó, phương thức nối ren sẽ có khả năng tháo lắp dễ dàng, nhanh chóng hơn, có thể thực hiện tại nhà mà không cần chuyên môn cao. Còn phương thức nối hàn sẽ cần nhiều kỹ thuật, quá trình tháo lắp cũng sẽ khó khăn hơn, nhưng khả năng kết nối và độ chắc chắn tương đối tốt.

Rắc co hàn được ứng dụng nhiều trong các hệ thống cung cấp nước sạch hoặc xử lý nước thải cho các khu dân cư, khu sản xuất, những nơi công cộng, tòa nhà cao tầng… Ngoài ra chúng còn được ứng dụng nhiều trong các hệ thống phòng cháy chữa cháy, hệ thống thủy điện, thủy lợi, năng lượng, các dây chuyền sản xuất sản phẩm, ngành công nghiệp khai thác…

3. Rắc co đồng

Đồng là một loại hợp kim có khả năng kết nối tốt, có tính dẻo, không bị gãy vỡ trong quá trình hoạt động ở những môi trường có áp lực lớn. Rắc co được sản xuất từ đồng thường có một màu vàng ánh rất đẹp và sang trọng, mang đến hiệu quả thẩm mỹ cao.

Chất liệu đồng cũng có khả năng chịu nhiệt tốt và hoạt động hiệu quả trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Tuy nhiên, một lưu ý khi sử dụng loại rắc co đồng là hãy kiểm tra thật kỹ thành phần của nó. Đối với các loại đồng nguyên chất, có thể sử dụng thoải mái với nhiều loại lưu chất, kể cả lưu chất sạch. 

Nhưng với một số loại đồng pha thường sẽ có nhiều tạp chất chì, chỉ nên sử dụng ở môi trường nước thải, nếu sử dụng cho nước sạch, thực phẩm, dược phẩm, hóa chất, mỹ phẩm… sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng lưu chất, gây nguy hiểm cho sức khỏe người sử dụng.

Van đồng có độ bền tốt, tuổi thọ sử dụng lâu dài, bền bỉ theo thời, giá thành lại rẻ nên thích hợp với nhu cầu sử dụng của nhiều người, nhất là các hệ thống sản xuất quy mô nhỏ hoặc các hệ thống dân dụng.

4. Rắc co nhựa

Đây là loại rắc co mà chúng ta rất dễ dàng bắt gặp ở bất cứ đâu, nhất là các hệ thống dẫn nước dân dụng. Rắc co nhựa thường được làm từ nhựa PVC, ABS… và được kết nối chủ yếu với đường ống bằng phương thức gắn keo.

So với các loại rắc co kim loại, rắc co nhựa sẽ có trọng lượng nhẹ hơn rất nhiều, rất thuận tiện để di chuyển hoặc lắp đặt ở nhiều vị trí. Ngoài ra, vật liệu nhựa cũng dễ dàng gia công để tạo ra một vẻ ngoài tương đối đẹp mắt, hiện đại, nhiều góc cạnh, nhiều điểm nhấn, bề mặt trơn láng, màu sắc tươi tắn, mang đến tính thẩm mỹ cao sản phẩm.

Kiểu kết nối bằng keo giúp mối nối trở nên chắc chắn hơn, không tạo ra bất cứ khe hở nào, ngăn chặn hoàn toàn tình trạng rò rỉ lưu chất, đồng thời không gây ra nhiều tiếng ồn hoặc rung lắc mạnh trong quá trình sử dụng.

Ngoài ra, rắc co nhựa có thể chịu được áp suất và nhiệt độ ở định mức cao, chất liệu nhựa sáng bóng không có nhiều tạp chất, không bị ăn mòn bởi hóa chất nên thích hợp với môi trường nước sạch, hóa chất, xăng dầu, thực phẩm, dược phẩm lỏng…

Tuy nhiên, một nhược điểm của loại rắc co này là chất liệu nhựa rất nhanh bị biến đổi. Sau một thời gian sử dụng, chúng mất đi vẻ bóng đẹp vốn có, bị xỉn màu, nhựa bị giòn và rất dễ bị bể vỡ nếu xảy ra va chạm mạnh, vì vậy cần phải thay thế thường xuyên. Nhưng giá thành của loại rắc co này tương đối rẻ nên quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng.

5. Rắc co kẽm

Là một loại phụ kiện đường ống được sản xuất từ kẽm, một loại vật liệu có tính chất giòn ở điều kiện bình thường, dẻo ở nhiệt độ cao, có độ bền và khả năng chống chịu tốt. Chất liệu kẽm có thể bị gỉ sét hoặc ăn mòn theo thời gian. Rắc co kẽm được ứng dụng chủ yếu ở các đường ống cấp thoát nước, các hệ thống khí, hơi…

Ưu điểm của rắc co

Là một loại phụ kiện đường ống quen thuộc, rắc co nhận được rất nhiều ưa thích và đánh giá cao từ khách hàng bởi những ưu điểm tuyệt vời mà chúng mang đến. Những tính năng vượt trội của chúng có thể kể đến như:

• Có đa dạng mẫu mã và được chế tạo từ nhiều loại vật liệu khác nhau như inox, đồng, thép, nhựa… để khách hàng có thể thoải mái lựa chọn tùy theo nhu cầu hệ thống.
• Thiết kế nhỏ gọn, đơn giản, lắp đặt được ở nhiều vị trí, tháo lắp dễ dàng, thuận tiện cho việc bảo dưỡng hoặc thay mới khi cần thiết, quá trình lắp đặt không đòi hỏi kỹ thuật cao.
• Liên kết chắc chắn hai đường ống có kích thước bằng nhau hoặc khác nhau lại với nhau, tạo thành một hệ thống khép kín, không gây rò rỉ hoặc thất thoát lưu chất, không bị vỡ mối nối trong quá trình hoạt động.
• Sử dụng được nhiều phương thức kết nối như nối ren, nối hàn hoặc gắn keo.
• Chịu được áp lực làm việc lớn, chịu được nhiệt độ và áp suất cao, có khả năng chống ăn mòn và oxy hóa hiệu quả.
• Phụ kiện được gia công với tính thẩm mỹ cao, chất liệu an toàn không có các chất độc hại, không bị bong tróc nên thích hợp với nhiều loại lưu chất khác nhau, nhất là các loại lưu chất sạch và có tính chất đặc biệt như nước, xăng dầu, hóa chất, khí, hơi…
• Có thể lắp đặt thêm nhiều loại thiết bị, phụ kiện đo lường, điều khiển vào hệ thống mà không làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của chúng.
• Có độ bền cao, sử dụng lâu dài, có thể tái sử dụng khi cần thiết.
• Lưu chất được lưu thông dễ dàng mà không bị cản trở, ngăn chặn hoàn toàn tình trạng tồn động lưu chất trong đường ống.
• Là một loại phụ kiện khá phổ biến nên có thể dễ dàng tìm thấy linh kiện thay thế ở bất cứ cửa hàng phân phối nào.
• Giá thành tương đối rẻ.

Ứng dụng của rắc co

Chức năng chính của rắc co là thực hiện nhiệm vụ kết nối các đường ống riêng biệt trong hệ thống thành một hệ thống khép kín để quá trình vận chuyển lưu chất trở nên dễ dàng hơn. Những lĩnh vực mà chúng thường được sử dụng là:

• Lắp đặt trên các đường ống dẫn lưu chất, tạo thành một mối nối để liên kết hai đường ống có kích thước bằng nhau hoặc khác nhau theo đường thẳng, chủ yếu là các đường ống vận chuyển nước sạch, nước thải…
• Các hệ thống vận chuyển các loại lưu chất có tính chất đặc biệt như xăng dầu, hóa chất, muối, vi sinh…
• Ứng dụng trong các nhà máy thủy điện, nhiệt điện, nhà máy năng lượng.
• Sử dụng trong các đường ống có vận chuyển lưu chất sạch, được con người sử dụng trực tiếp như lương thực, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm…
• Có chức năng kết nối các thiết bị, động cơ khác vào đường ống.
• Ứng dụng trong các hệ thống chữa cháy.
• Các ngành công nghiệp khí hơi.
• Ứng dụng trong các hệ thống thủy lợi.
• Các dây chuyền sản xuất khác như ngành công nghiệp giấy, đóng tàu, ô tô…